Verduurzaming van gemengde VvE's: lessen uit de praktijk van VvE Buitendok

De uitvoering van verduurzamingsplannen in gemengde VvE's vraagt om een zorgvuldige aanpak waarbij alle bewoners – kopers én huurders – worden meegenomen. Het project bij VvE Buitendok in Amsterdam-Noord laat zien hoe dat succesvol kan.

In 2024 publiceerde VvE NET het boekje "De lange hordenloop" over de verduurzaming van twee Amsterdamse VvE's. Het verhaal van VvE Buitendok, een gemengd complex in Noord met zowel koop- als sociale huurwoningen, krijgt nu een vervolg. Want hoe zorg je ervoor dat de uitvoering van zo'n ingrijpend verduurzamingsproject ook werkelijk slaagt?

De uitdaging van gemengde VvE's

Met 38% van alle Amsterdamse woningen in gemengde VvE's is dit geen randverschijnsel. Eigenaren-bewoners delen hun complex met huurders, en bij verduurzaming zijn de belangen niet altijd gelijk. Kopers investeren in hun eigen woning, maar huurders betalen mee via servicekosten terwijl ze niet direct profiteren van een hogere woningwaarde. Die spanning vraagt om extra aandacht.

Bewoners als motor achter het project

Bij VvE Buitendok bleek bewonersparticipatie cruciaal voor het slagen van de verduurzaming. Niet alleen in de planfase, maar vooral ook tijdens de uitvoering. Door bewoners actief te betrekken bij het proces – van informatiebijeenkomsten tot directe communicatielijnen met uitvoerders – ontstond draagvlak en begrip voor de onvermijdelijke overlast.

De actieve rol van bewoners hielp ook om praktische problemen snel op te lossen. Wanneer bewoners weten waarom bepaalde keuzes worden gemaakt en hun zorgen serieus worden genomen, neemt de acceptatie toe. Dat geldt voor zowel huurders als kopers.

Sociale cohesie als voorwaarde

Een gemengde VvE verduurzamen gaat niet alleen over isolatie en cv-ketels. Het gaat ook over het bij elkaar houden van een gemeenschap. Als huurders zich buitengesloten voelen bij beslissingen die hun woonsituatie ingrijpend beïnvloeden, tast dat de onderlinge verhoudingen aan.

Bij Buitendok werd daarom bewust ingezet op heldere communicatie naar álle bewoners, ongeacht hun woonsituatie. Regelmatige updates, laagdrempelige inloopmomenten en aandacht voor de impact op kwetsbare bewoners maakten dat huurders zich ook echt onderdeel voelden van het proces.

Praktische lessen voor andere VvE's

Het verhaal van Buitendok biedt herkenbare inzichten voor andere gemengde VvE's die aan verduurzaming beginnen:

Communicatie is geen bijzaak. Zorg voor heldere, regelmatige informatievoorziening die alle bewoners bereikt. Niet iedereen leest de mail of komt naar vergaderingen.

Betrek bewoners bij de uitvoering. Een bewonerscommissie die meedenkt over planning en overlast kan wonderen verrichten voor het draagvlak.

Zie huurders als volwaardige buren. Ook al hebben ze een andere juridische positie, de impact van verduurzaming is voor hen minstens even groot. Hun inbreng en zorgen verdienen evenveel aandacht.

Anticipeer op kwetsbare groepen. Ouderen, mensen met een beperking of gezinnen met jonge kinderen hebben soms extra ondersteuning nodig tijdens de verbouwing.

Van hordenloop naar gezamenlijk succes

"De lange hordenloop" beschreef de weg naar het verduurzamingsbesluit. De ervaring bij Buitendok laat zien dat de uitvoering minstens zo bepalend is voor het uiteindelijke succes. In gemengde VvE's geldt dat extra: alleen als alle bewoners zich serieus genomen voelen, kan verduurzaming werkelijk slagen.

Huurders zijn geen complicerende factor in het verduurzamingsverhaal – ze zijn gewoon onze buren. En buren neem je mee, of je nu samen verduurzaamt of samen de overlast van de verbouwing doorstaat.

---

Meer weten over verduurzaming van (gemengde) VvE's? Het boekje "De lange hordenloop" is te vinden op de website van VvE NET. Het volledige artikel van de Woonbond over de uitvoering bij VvE Buitendok leest u op woonbond.nl.